Voel jij je wel eens bekeken door je kat? Hij besteedt mogelijk meer aandacht aan je dan je denkt, zo blijkt uit een nieuwe studie gepubliceerd in Scientific Reports. Japanse wetenschappers onderzochten het vermogen van huiskatten om snel beeld-woordassociaties te vormen. Dit gebeurde via een experiment dat oorspronkelijk was ontworpen voor menselijke baby’s in de jaren 90.
Het experiment
Tijdens het onderzoek werden 31 katten voor een scherm geplaatst waarop twee afbeeldingen te zien waren: een zon en een eenhoorn. Negen seconden lang werden de afbeeldingen groter en kleiner terwijl een opname van de verzorger twee willekeurige woorden uitsprak: “keraru” voor eenhoorn en “parumo” voor zon.
De katten keken aandachtig totdat hun interesse afnam, wat bleek uit het wegkijken van het scherm. Na een korte pauze werden dezelfde afbeeldingen opnieuw getoond, maar nu met de woorden verwisseld. Gemiddeld keken de katten 33% langer naar het scherm. Dit suggereert dat ze de verwarring herkenden en een associatie hadden gevormd tussen de woorden en de bijbehorende afbeeldingen.
Katten associëren sneller dan baby’s
Hoofdauteur Shao Takagi was verrast door de snelheid waarmee katten deze associaties maken. Volgens hem kunnen katten in zeer korte tijd verbanden leggen tussen woorden en beelden, vergelijkbaar met menselijke baby’s. “Katten besteden meer aandacht aan wat we zeggen dan we ons realiseren,” legt Takagi uit.
Uit het onderzoek bleek dat katten gemiddeld na twee sessies van negen seconden de beeld-woordassociatie leerden. Ter vergelijking: menselijke baby’s van veertien maanden hebben hiervoor doorgaans vier sessies van vijftien seconden nodig. Takagi benadrukt echter dat dit verschil niet betekent dat katten sneller leren; hun korte aandachtsspanne kan dit resultaat beïnvloeden.
Dierenarts Eleonora Toresi voegt toe: “Het idee dat katten onverschillig zijn, is onjuist. Ze hebben altijd al interesse in mensen getoond, maar nu beginnen we dat beter te begrijpen.”
Geen taalvaardigheid, wel associaties
Hoewel katten deze associaties kunnen maken, betekent dit niet dat ze over taalvaardigheid beschikken. Ignacio Morgado, emeritus hoogleraar psychobiologie, legt uit dat dit gedrag vergelijkbaar is met dat van andere zoogdieren. Zo kunnen laboratoriumratten ook geluiden koppelen aan afbeeldingen. Volgens Morgado is het belangrijk om dit niet te verwarren met begrijpen. Katten herkennen patronen, maar kennen geen betekenis toe aan woorden.
Neurowetenschapper Rodrigo Quian Quiroga benadrukt dat deze reacties voortkomen uit ervaring. “Katten associëren een woord met een actie of beloning, maar dat is niet hetzelfde als begrijpen.” Mensen hebben de neiging menselijke eigenschappen aan hun huisdieren toe te kennen, wat volgens Morgado een veelvoorkomende misvatting is.
Wat betekent dit voor jou en je kat?
Het onderzoek helpt ons beter te begrijpen hoe katten communiceren en ons waarnemen. Door deze kennis kunnen baasjes beter inspelen op de behoeften van hun huisdieren en hun welzijn verbeteren. “Mijn katten zijn als mijn kinderen, maar ik begrijp hun dierlijke aard. Ik verwacht niet dat ze mensen zijn,” aldus Toresi.
Bron: Scientific Reports, 23 december 2024